Over theïne, anti-oxidanten en looizuur

Theïne

Bij het trekken van thee in heet water komen naast geur- en smaakstoffen ook theïne vrij. Theïne is hetzelfde als cafeïne. Cafeïne is een opwekkende stof die er voor zorgt dat je alerter wordt en je concentratie verbetert. Een kop thee bevat gemiddeld 30 milligram cafeïne, een kop koffie bevat gemiddeld 75 milligram cafeïne. Zowel zwarte thee als groene thee bevatten theïne. Kruidenthee (waaronder Rooibos) is geen echte thee en bevat geen theïne.

Theïnevrije thee

Bij het decafeïneren van thee maken wij gebruik van de CO2-methode. Hierbij worden de theebladeren natgemaakt met drinkwater zodat de theïne mobiel wordt. Daarna wordt met CO2 onder kritische druk de theïne opgelost, en uiteindelijk wordt de thee gedroogd waarbij de CO2 verdampt. Bij het gebruik van deze methode is er weinig smaakverlies en er blijft geen CO2 achter.

Anti-oxidanten

Onderzoek wijst uit dat zwarte thee, net als groene thee, zeer krachtige anti-oxidanten bevat. Dus groen of zwart, wat je ook kiest, ze zijn beide goed.

Looizuur

Thee bevat geen looizuur, maar is wel rijk aan polyphenolen. De spraakverwarring komt vanuit het Engels: bepaalde polyphenolen worden in het Engels “tannines” genoemd, wat vrij vertaald wordt als looistoffen. En zo is de spraakverwarring compleet. Looizuur (“tannic acid” in het Engels) is één specifieke verbinding die niet of nauwelijks in thee voorkomt. Het wordt wel gebruikt in de leerlooierij, waar huiden gelooid worden tot leer.

Looizuurarme thee?
In de theehandel en bij consumenten is looizuur nog altijd een veel gebruikte term. Vandaar dat Simon Lévelt en vele andere merken een polyphenolarme thee toch een looizuurarme thee noemen.

Polyphenolen
De groep polyphenolen komt in allerlei plantaardige voedingsmiddelen zoals groente en fruit voor. Ze zijn verantwoordelijk voor het licht-wrange, samentrekkende effect in de mond. Ook sommige rode wijnen kunnen dit effect hebben. De grootste groep binnen deze polyphenolische componenten zijn de cathechinen. Hiervan neemt EGCG (Epigallocathechine gallaat) zo’n 9-13% voor zijn rekening. Polyphenolen blijken enorme krachtige anti-oxidanten te zijn.

Polyphenolen en gezondheid
Men schrijft de rustgevende werking van thee op het maag- en darmstelsel toe aan polyphenolen. Het kan echter ook constiperend werken. Een wolkje melk in de thee kan hiervoor een oplossing zijn; melk bindt de polyphenolen en remt de werking ervan af.

Polyphenolen in theeblad
Alle soorten thee (zwart, groen en wit) bevatten polyphenolen met deze eigenschappen. De hoeveelheid in het theeblad is afhankelijk van de manier van plukken en de bodemstructuur van het land.

- Jonge theescheuten zijn extreem rijk aan polyphenolische componenten. Bij een grove pluk, met grote en oudere theebladeren, bevat het blad juist minder polyphenolen.
- De Chinese theesoorten bevatten betrekkelijk weinig polyphenolen. Er zijn zelfs regio’s in China waar de bodemstructuur zodanig is dat de plant die daar groeit geen of weinig polyphenolen aan kan maken. De theesoort die daar vandaan komt wordt dan een Looizuurarme thee genoemd.

Polyphenolen in een kopje thee
De hoeveelheid polyphenolen in het theezetsel is afhankelijk van hoe lang men de thee laat trekken.

- In de eerste 2 a 3 minuten lossen voornamelijk de geur- en smaakstoffen en opwekkende stoffen (theine) op. Daarna gebeurt dit met de polyphenolen.
- Als men de thee langer dan zo’n 5 a 6 minuten laat trekken, is de hoeveelheid flink toegenomen. De thee kan dan een “vol” gevoel geven.